Podczas warsztatów stworzymy miniaturę inspirowaną angielskim XIV-wiecznym manuskryptem przechowywanym w Bibliotece Brytyjskiej pod sygnaturą BL Royal 15 D II. Apokalipsa Wellesa jest iluminowaną księgą wykonaną zgodnie z aktualnymi trendami zdobniczymi. Ilustracje ze schematycznie kreślonymi postaciami, umieszczonymi na charakterystycznych „kafelkowych” geometrycznych tłach będą naszą bazą do studiowania i pracy twórczej.
Zajmując się iluminatorstwem staramy się badać i zgłębiać tajniki technologii warsztatów dawnych mistrzów. Nie istnieje jedna receptura na wykonanie średniowiecznej miniatury. Im wcześniej sobie to uzmysłowimy, tym wnikliwiej będziemy studiować zdobnictwo z kart manuskryptów i tym wierniej i rzetelniej zrealizujemy wybraną miniaturę.
Oczywistym jest fakt, że średniowieczne iluminacje powstały setki lat temu i podlegają naturalnym procesom starzenia. Pigmenty w różnym stopniu zachowują pierwotną barwę. Nieorganiczne, pochodzenia mineralnego są trwalsze niż organiczne. Niebagatelny pozostaje również wpływ spoiwa na trwałość farby i koloru malowidła. To co widzimy współcześnie jest więc wypadkową bardzo wielu czynników.
Zmagamy się z wieloma trudnościami. Niewątpliwie jedną z nich, najczęściej wymienianą przez adeptów sztuki iluminacji, jest sposób malowania twarzy postaci z kart manuskryptów.
Jak namalować twarz?
Po pierwsze wybieramy obiekt. Studiujemy wybraną miniaturę nie zapominając o prześledzeniu innych iluminacji z kodeksu. Zaobserwować możemy schemat pracy iluminatora: styl rysunku, kolejne warstwy malarskie, wnioskujemy o użytych farbach, ich połączeniach, wykonujemy próby.
Widzimy, że twarz jest wręcz nadmiernie czerwona. Prawdopodobnie nie jest to celowy zabieg. Widzimy miniaturę sprzed 800 lat. W ciągu tego czasu odcienie czerwieni stały się intensywniejsze. Dzięki temu możemy dzisiaj zaobserwować kolejne etapy pracy miniaturzysty.
Rysunek twarzy en face.
Farba wodna kryjąca, róż podstawowy na całej twarzy: cynober + biel.
Róż podstawowy + żółta ziemia: wokół owalu twarzy, wokół oczu, nosa, ust; policzki, czoło.
Ciemniejszy róż: j. w. + cynober: owal twarzy, rumieńce, brwi, kontur nosa, dolna powieka.
Wzmocnienie cieni: czerwień.
Wyraźny kontur: czerń lub odcienie czerni.
Czysta biel: nad łukami brwiowymi, górną powieką, pod dolną powieką, na grzbiecie nosa, nozdrzach, brodzie, rynience podnosowej, wokół ust.
Paleta zawiera zatem: cynober, biel, żółtą ziemię, czerwień, czerń.
Krok pierwszy: rysunek
Krok drugi: róż podstawowy na całą twarz
Kolejny krok: cienie
Ostatnie kroki: kontur i białe światła
Pamiętajmy, że efekt naszej pracy jest widoczny po „złożeniu” każdego z elementów, czyli systematycznym i cierpliwym nakładaniu kolejnych warstw malarskich.
Życzę wnikliwego studiowania i pięknych realizacji 🙂
Aniołowie grający na instrumentach – to niewielki fragment ikonografii odtwarzanej na kartach średniowiecznych manuskryptów. Takie przedstawienia znajdziemy w ważnych biblijnych wydarzeniach. Zarówno w scenach głównych (Zwiastowanie NMP), jaki i w bordiurach. Wizerunki muzykujących aniołów mają skupić naszą uwagę na doniosłości chwili. Są posłańcami Boga oznajmującymi o szczególnie ważnym, przełomowym wydarzeniu.
Podczas warsztatów wykonamy miniaturę z XIV-wiecznego Mszału przedstawiającą muzykującego anioła. Muzykanta wybierzemy spośród dwóch duetów grających na średniowiecznych gitarach harfowych i fidelach.Dekorują scenę Bożego Narodzenia oraz ofiarowania Jezusa w świątyni.
W średniowieczu rozwój muzyki był ściśle związany z formami liturgicznymi. Według idei, że poprzez sztukę muzyczną, jej słuchanie i wykonywanie, mamy szansę jeszcze bardziej zbliżyć się do Boga.
Za filozofem Boecjuszem (ok.480-ok. 526)możemy wymienić m.in. poniższe rodzaje muzyki:
musica humana, która stanowi o jedności duszy i ciała. Niesłyszalna dla ucha, ale pojmowalna poprzez kontemplację.
musica instrumentalis, tworzona przy pomocy instrumentów, w tym także głosu. Jedyna słyszalna i odbierana jako przejaw kreacji artystycznej.
Zapraszam na wspólne malowanie w andrzejkowy wieczór 30.11.2021 do Szkoły Kaligrafii Littera Nova na krakowskim Kazimierzu.
Od czego zacząć przygodę z iluminatorstwem? Gdzie szukać inspiracji do własnych realizacji? Przed takimi dylematami stają zawsze zarówno młodzi adepci miniatorstwa jak i doświadczeni iluminatorzy.
Na początek proponuję znaleźć nauczyciela, który pomoże stawiać pierwsze kroki, wprowadzi w tajniki sztuki zdobnictwa książkowego, pokaże szeroki wachlarz możliwości warsztatowych i wesprze w realizacjach.
Kolejny krok to wnikliwe studiowanie. Oczywiście najlepiej jest oglądać manuskrypty w oryginale, czytać literaturę przedmiotu i wspierać te poszukiwania bardzo obfitymi bazami internetowymi.
Podczas warsztatów iluminatorskich przedstawiam zdigitalizowany manuskrypt podając źródło, omawiam ikonografię, niejednokrotnie wskazuję na inne pokrewne kodeksy. Poszerzanie swej wiedzy warto od tego zacząć.
Kontynuując pracę i studia nad Beatusem sięgniemy po francuską kopię, czyli jedyny zachowany wczesny manuskrypt tego dzieła stworzony na terenie Francji.
Ta strona korzysta z ciasteczek, aby zapewnić Ci najlepszą możliwą obsługę. Informacje o ciasteczkach są przechowywane w przeglądarce i wykonują funkcje takie jak rozpoznawanie Cię po powrocie na naszą stronę internetową i pomaganie naszemu zespołowi w zrozumieniu, które sekcje witryny są dla Ciebie najbardziej interesujące i przydatne.
Ściśle niezbędne ciasteczka
Niezbędne ciasteczka powinny być zawsze włączone, abyśmy mogli zapisać twoje preferencje dotyczące ustawień ciasteczek.
Jeśli wyłączysz to ciasteczko, nie będziemy mogli zapisać twoich preferencji. Oznacza to, że za każdym razem, gdy odwiedzasz tę stronę, musisz ponownie włączyć lub wyłączyć ciasteczka.
